Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

– Азат болғанымызға 20 жылдан асты. Осы уақыт тәуелсіздік сананың қалып­тасуына жеткілікті ме?

– Қазақ елінде тәуелсіздік сана қалыптасты!

Бірақ отар ойдан арылып, азат сана­ның бекуі бітетін процесс емес. Жыл өткен сайын ол күшейе береді. Жылдан-жылға әлсірей де беруі мүмкін. Бұларға әртүрлі факторлар ықпал етеді.

– Әлсіретпей, күшейту жолдары қайсы?

– Әлсіреуі де, күшеюі де біріншіден, биліктің, заң шығарушылардың халыққа қаншалықты мүмкіншілік жасайтын­дығына, екіншіден, қалың халықтың өзіне берілген сол мүмкіншіліктерді қан­шалықты тиімді пайдалана алуына байланысты болады.

Егер осы екі нәрсені қатар алып жүріп, ұтымды әрекет етсек, біз көп нәрседе ұтамыз. Ол үшін біз жас ұрпаққа қажетті тәрбие беріп, мектептерде-ақ олардың бойларында инновациялық ойлаудың жүйесін қалыптастыруға тиіспіз.

Жалпы, Тәуелсіздік дегеннің өзі инно­вация. Біз болып жатқан жаңашылдықты көруіміз керек, болмағанды жедел жа­сауы­мыз қажет. Қазіргі заман ұлттардан ұтымдылықты ғана емес, ұтқырлықты да талап етеді. Жасампаз ойлап, жылдам қи­мылдауға үйренгеніміз жөн. Аға буынның жасай алмағанын түзуге қабілетті жаңа буын өсіруге тиістіміз. Сонда ұлт өзін-өзі қамтушы, «самодостаточный» болады. Сол кезде Тәуелсіздік күшейеді.

Ал егер оны жасай алмай, эконо­микада біреудің айтқанымен, басқа­руымен жүретін болсақ, экономика ғана емес, егемендік әлсірейді.

– Бізде жасампаз, инновациялық ойлы жастар шетелдің озық оқуларына түседі де, ары қарай АҚШ-тың Кремний алқабы, Силикон алқабы секілді табысы мол ин­новациялық орталықтарында жұмыс істеуге қалып қояды...

– Бұл Үкіметте отырған азаматтар бас қатыруға, шешуге белсенді қатысуға тиісті шаруа. Ол инноваторларға жағдай жасап, елге қайтару керек. Инновациялық ой ойлаушы әрбір адам – қымбат қазына. Ал қазына сабылып іздеуді, күш сарқа жұмыс жасауды талап етеді.

Меніңше, елімізде құрылып жатқан инновациялық-индустриялық орталықт­ар Еуразиялық экономикалық одақ ая­сын­да даму үшін жаңа серпін алуға тиіс. Осы еура­зиялық ықпалдастықты өріс­тетудегі мақсат та сол Үдемелі индус­трия­л­андыруды жүзеге асыруға жағдай жасауды көздейді ғой.

– Бұл одақтың өзге елдері үшін де пай­далы шығар.

– Біз Одақтың емес, ең бірінші Қазақ елінің пайдасын ойлауымыз керек. Қазақ еліне пайдасыз болса, ол Одақтан пайда жоқ. Елбасы ел мүддесіне қайшы келетін кез келген ұйымнан еш кідірмей шығамыз деген.

– Еуразиялық интеграциядан қауіп қылатындарға не айтар едіңіз?

– Біз бір нәрсені жақсы түсініп алуы­мыз қажет: бұл Одақ – экономикалық интеграция деп бүгін Елбасы нық айтты. Егер саяси мәселелер қаузалып отырса, қауіп қылу заңды. Әйтпесе біз осы ұйым арқылы әлдебір федерацияға бас сұғып емес, бәсекелестік ортаға кіріп отырмыз.

Ойымызда болсын. Кірігу деген бар, конкуренция деген бар. Біз кез келген жерде және кез келген уақытта қандай қатаң бәсекеге де қабілетті болуға тиіспіз. Саны аз халықтың басқа барар жері, бассауғасы жоқ. Бәсекеге қабілетсіз, артта қалсаң, қанша қымтансаң да, жем болуың ғажап емес.